Goede ventilatie in pluimveestallen zorgt voor een optimale temperatuur en luchtkwaliteit op dierniveau. De luchtverdeling en het luchtpatroon (hoe de lucht de stal binnenkomt, zich verspreidt en mengt) zijn daarbij heel belangrijk. In dit artikel lichten we veelgemaakte ventilatie fouten in kippenstallen toe.
Als luchtstroom en –patroon goed zijn ingeregeld, kan het pluimvee optimaal presteren en worden ziektes en problemen zoals luchtwegproblemen, lagere groei, voetzool- en hakaantastingen, bevuiling en hogere uitval voorkomen.
1. Temperatuur
“Goede ventilatie moet goed zijn voor de dieren en aangepast zijn aan hun behoefte (en niet aan de onze). Het grootste misverstand is volgens mij dat veel pluimveehouders vinden dat het fris moet zijn en daarom zoveel mogelijk ventileren. Maar fris staat dan vaak synoniem voor koud. Als verzorgers het lekker vinden, betekent niet altijd dat kippen (met name kuikens) het ook lekker vinden.”, volgens dhr. Henk Rodenboog, klimaatspecialist en zoötechnicus bij De Heus Voeders BV*.
Volwassen kippen voelen comfort tussen de 20 en 27 graden, maar jonge kippen tussen de 30 en 35 graden. In dat geval geldt: als wij het lekker vinden is het voor de dieren te koud. Zowel kou/tocht als hitte zijn funest voor optimale prestaties (zie ons artikel; Relevantie en factoren van een comfortable klimaat in pluimveestallen).
“Een groot bijkomend misverstand is ook dat de thermometers de juiste temperatuur aangeven. Soms doen ze dat inderdaad, maar er is nog geen thermometer die de windsnelheid ook meeneemt en de werkelijke gevoelstemperatuur weergeeft. Vaak is het zo dat dieren het kouder voelen dan op basis van de gemeten temperatuur verwacht mag worden. Tegelijkertijd biedt dit ons weer veel kansen wanneer het tijdens de zomer erg warm is, dan kunnen we de dieren veel langer in de comfort zone dan eigenlijk verwacht wordt. Door met windsnelheid telkens opnieuw de warmte van de huid van de dieren af te voeren, kunnen we ze het gevoel geven dat het kouder lijkt dan het is.”, aldus de heer Henk Rodenboog.
2. Minimum- en maximumventilatie
De minimale ventilatie moet voldoende zijn (zie ons artikel; Minimumventilatie in kippenstallen en de vereisten). Met de comfortzone van de dieren moet de ventilatiehoeveelheid stijgen om de extra warmte af te voeren tot aan de maximum ventilatie.
Henk Rodenboog: ”Lange tijd gingen we uit van een maximum ventilatie van 4 m3 luchtverplaatsing per kg. levend gewicht in de stal. Omdat het tegenwoordig bij uitschieters extreem warm kan zijn, hebben de meeste pluimveehouders graag iets extra’s om dan in te kunnen zetten. De instellingen tussen deze minimum en maximum ventilatie zijn best kritiek en komen nogal nauw. Naast het verversen van de juiste hoeveelheid lucht is het net zo belangrijk om de ververste lucht ook goed te benutten; plaatsing van en hoeveelheid inlaatventielen zijn voor een goede ventilatie net zo belangrijk.”
3. Ventilatoren en onderhoud
Een goed stalklimaat voor optimale dierprestaties is, wat ventilatie betreft, niet het enige aspect voor een goed bedrijfsresultaat. Ook de investering en de kosten van het ventilatiesysteem zijn belangrijk voor het rendement en moeten te beheersen zijn, zowel van de initiële investering, als wel het energieverbruik en kosten voor onderhoud.
Slecht onderhouden en vervuilde ventilatoren hebben een hoger energieverbruik en verliezen al snel aan debiet (hoeveelheid luchtverplaatsing). Let daarom bij de keuze van het soort ventilatoren voor uw pluimveestal op:
- de duurzaamheid en betrouwbaarheid van de ventilatoren
- de geschiktheid voor intensief gebruik
- de bestendigheid tegen een agressieve omstandigheden
- Prestaties bij onderdruk
* De Heus is een internationaal opererende onderneming met als kernactiviteit de productie en vermarkten van hoogwaardige diervoeders.
